Zespół paniki

Zespół paniki - Ataki paniki: objawy, przyczyny, leczenie

 

Strach to naturalna emocja w życiu każdego człowieka, której nie można się całkowicie pozbyć, gdyż pełni bardzo ważną funkcję. Jego zadaniem jest ostrzeganie przed niebezpieczeństwem, motywowanie do działania oraz dawanie siły, by przezwyciężyć to, co nieuniknione. Jednym słowem strach może uratować nam życie. Niestety może je również niszczyć, zwłaszcza jeśli wyzwala się pod wpływem błahego bodźca lub w ogóle go nie potrzebuje, aby sparaliżować nasz organizm. Wtedy to właśnie mamy do czynienia z niebezpiecznymi dla naszego zdrowia atakami paniki, czyli zaburzeniami lękowymi. 

 

Czym jest zespół paniki?

 

Ataki paniki to intensywne epizody lękowe graniczące z przerażeniem. Pojawiają się bez ostrzeżenia, nagle i towarzyszą im objawy somatyczne np.: zawroty głowy, zaburzenia lękowe czy uczucie duszności oraz przekonanie o nadejściu katastrofy.

Takie epizody mogą pojawiać się sporadycznie lub być wynikiem przeżywanej sytuacji. Konsekwencją takich sytuacji jest izolacja człowieka od społeczeństwa, ograniczenie mobilności oraz odczuwanie dużego cierpienia. Zaburzenia lękowe mogą występować jako zespół lęku napadowego lub towarzyszyć mogą innym zaburzeniom lękowym. W celu postawienia jasnej diagnozy konieczna jest wizyta u psychologa.  
 

Rodzaje paniki

 

To, czego się boimy najczęściej, jest głęboko w nas. Staramy się za wszelką cenę stłamsić lęk, by nie ujrzał „światła dziennego”. W naszym życiu jest jednak wiele sytuacji, kiedy strach jest znacznie silniejszy od naszych pragnień i zaczyna „brać górę” nad zmysłami. Napady paniki mogą być spontaniczne lub wynikać z obecnej sytuacji, z jaką przyszło nam się zmierzyć. Te pierwsze najczęściej występują bez żadnych bodźców zewnętrznych. Ciężko więc przewidzieć, kiedy znów pojawią się u nas napady lękowe. Warto również wiedzieć, że nagłe napady lęku mogą współwystępować z fobią społeczną, agorafobią lub być konsekwencją przeżytej traumy. 

Objawy i przyczyny występowania zespołu paniki

 

Ataki paniki to nagłe epizody lęku, które mogą pojawić się bez wyraźnego powodu, nawet gdy nie ma żadnego realnego zagrożenia. U niektórych osób zdarzają się również atak paniki w nocy, a objawy wtedy, są jednak znacznie silniejsze.

 

Podczas napadu paniki wydziela się w dużej ilości adrenalina, którą układ nerwowy pobudza poprzez nadnercza. Jej nadmiar może powodować fizyczne objawy ataku paniki takie jak:
 

• zawroty głowy,

• uczucie duszności,

•  kołatanie serca,

• uderzenia gorąca,

•  bóle brzucha,

• uczucie dławienia,

•  przyspieszony oddech.
  
   

Wszystkie te objawy ataki paniki sprawiając, że człowiek jeszcze bardziej się boi, co tworzy niekończącą spiralę lęku. Powyższe symptomy mogą być dodatkowo związane z innymi chorobami somatycznymi np. chorobami serca lub układu krążenia, więc w pierwszej kolejności zalecane są specjalistyczne badania. Bowiem może okazać się, że pomocne będzie samo leczenie farmakologiczne.
 

Osoba cierpiąca na ataki paniki po konsultacji z psychologiem badana jest również pod kątem współwystępowania innych chorób oraz zaburzeń psychicznych w tym np. schizofrenii. Atak paniki objawy ma bardzo podobnie do wielu innych zaburzeń i wymaga holistycznego spojrzenia na problem, a także kompleksowej diagnostyki. 

Zaburzenia lękowe mogą być związane bezpośrednio z działaniem substancji psychoaktywnych, które niszczą ludzki mózg, wpływając negatywnie na cały organizm. 

.
 

 Ataki paniki przyczyny

 

Zaburzenia lękowe mocno utrudniają życie, a zdarza się, że wręcz uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Ludzie borykający się z atakami paniki często wycofują się z kontaktów towarzyskich i społecznych, zamykając siebie „w czterech ścianach”. Są to bardzo poważne problemy, które należy zwalczać, bowiem nieleczone ataki paniki niosą przykre konsekwencje zdrowotne i społeczne.  Pytanie jakie są więc przyczyny ataków paniki?

 

Na dany moment można jedynie wskazać kilka czynników, mających wpływ na występowanie tego zaburzenia, a są to:
 

• czynniki biologiczne – naukowcy spekulują od wielu lat, że zaburzenia lękowe mogą być powiązane z genetyką. Co prawda żaden konkretny gen nie został z tym zaburzeniem powiązany, to badając bliźnięta i rodziny, można zauważyć, że niektóre osoby są bardziej podatne na ataki paniki ze względu na potwierdzony przypadek u swoich krewnych,
   
• skupianie się na własnych przeżyciach – człowiekowi bardzo trudno jest radzić sobie z lękiem, który może zniekształcić postrzeganie rzeczywistości. Zbyt duże skupienie się na odczuciach fizycznych powoduje, że wyszukujemy sobie problemy, a to może prowadzić do powstawania ataków paniki,


• wrażliwość lękowa – osoby borykające się z zaburzeniami lękowymi często łagodne objawy fizyczne kojarzą z możliwością wystąpienia tych cięższych. Z tego względu za wszelką cenę starają się monitorować otoczenie, zwracając uwagę na każde doznanie cielesne, by uniknąć wszelkich bodźców, które mogłyby wywołać atak paniki. Należy jednak pamiętać, że lęk to nasza normalna reakcja na stres i będziemy ją zawsze doświadczać, jednak zrozumienie jak działa, pozwala nauczyć się lepiej sobie z nim radzić. Wówczas nie będzie on miał wpływu na nasze życie,
   
• przyczyny psychologiczne – najważniejszą rzeczą, o jakiej należy pamiętać w kontekście zaburzeń lękowych, jest fakt, że wrażliwość na lęk nie spowoduje automatycznie podatności na ataki paniki. Do jej rozwoju przyczynić się mogą czynniki stresogenne. Ataki paniki są z pewnością przerażające, jednak należy pamiętać, że to stan przejściowy, a objawy fizyczne znikną. Nie warto więc nadmiernie ich interpretować, niepotrzebnie się nakręcając. Co prawda leki na atak paniki nie spowodują, że nasz problem zniknie, ale pomogą go opanować. 
  
   

Atak lęku, a atak paniki
 

Nie wszyscy wiedzą, że ataki lęku i paniki są w objawach bardzo podobne i trudno je rozróżnić, dlatego przygotowaliśmy kilka pomocnych wskazówek:
 

1.      Napad lęku najczęściej jest reakcją na konkretną sytuację, natomiast atak paniki występuje samoistnie.

2.      Objawy lęku mają różną intensywność, natomiast atak paniki są niepokojące i gwałtowne.

3.      Objawy lęku mogą utrzymywać się przez długi czas, gdy objawy paniki znikają po kilku minutach.
 

Jak poradzić sobie z atakami paniki - sposoby leczenia

 

Ataki paniki potrafią być bardzo wyniszczające, dlatego nie należy lekceważyć objawów tylko zacząć z nimi walczyć. Leczenie jest co prawda trudne i wymaga czasu, jednak dzięki temu można zacząć normalnie funkcjonować, ciesząc się życiem. Nieleczone ataki paniki z czasem będą narastać, co spowoduje całkowite odcięcie się od świata i życia społecznego. To w konsekwencji może prowadzić do niebezpiecznych zachowań jak choćby próby samobójcze. W przypadku leczenia zaburzeń lękowych stosuje się zarówno farmakologię, jak i psychoterapię.

 

Leczenie farmakologiczne

 

Farmakologia to stosowanie leków w celu wyleczenia stanów chorobowych. Może być stosowana przy zaburzeniach psychicznych oraz chorobach fizycznych. W przypadku ataków paniki leki pomogą w walce z objawami. Zmniejszają częstotliwość i intensywność epizodów, co pozwoli szybciej i łatwiej je opanować. Zdarzają się przypadki, gdy farmakologia w zupełności zapobiega występowaniu ataków. Jeśli zmagasz się z zaburzeniami lękowymi, nie czekaj dłużej i udaj się na wizytę do lekarza psychiatry, który z pewnością podpowie, czy farmakologia jest dla Ciebie odpowiednia. 

 

Psychoterapia online sposobem na ataki paniki

 

Jak można leczyć ataki paniki ? Psychoterapia pomaga ludziom w zmianie wzorów myślenia i zachowania, co ma wpływ na poprawę zdrowia psychicznego. Badania wskazują, że jest ona bardzo skuteczna w leczeniu wszelkich zaburzeń lękowych. Pomaga chorym zidentyfikować negatywne myśli, które powodują ataki paniki i przede wszystkim uczy, jak je odrzucać. 

Psychoterapia online działa na takiej samej zasadzie jak ta tradycyjna z tą różnicą, że kontakt z terapeutą odbywa się przez komunikatory internetowe, a nie osobiście. To spore ułatwienie, zwłaszcza dla osób, które mają trudności z dojazdem lub z innych przyczyn wolą taką drogę komunikacji. Skuteczność terapii online jest potwierdzona wieloma badaniami i będzie ona dobrym rozwiązaniem w leczeniu ataków paniki. 

Literatura
 

Knap, Ł. (2018). ATAK PANIKI. Kino, 53(607).

Grzechnik, K., & Pękacz, A. (2008). Tendencyjność uwagi w przetwarzaniu treści zagrażających u pacjentów z napadami paniki. Psychiatria, 5(2), 58-64.