Diagnoza psychologiczna online

Czym jest diagnoza psychologiczna online

Diagnoza psychologiczna - definicja tego pojęcia pochodzi z języka greckiego i oznacza “rozpoznanie”. Zatem zdiagnozować to nic innego jak rozpoznawać czy badać interesujące nas zagadnienie oraz problemy. W języku polskim samo słowo diagnoza rozumiane może być na trzy różne sposoby. Diagnoza bowiem może być zarówno samym procesem diagnozowania jakiegoś problemu czyli jest to; końcowy efekt tego procesu, który daje nam konkretną odpowiedź oraz cała wiedza na temat diagnozowania rozumiana jako dziedzina nauki i praktyki. 

Diagnoza psychologiczna w definicji psychologii określana jest jako proces mający na celu:

• opisanie właściwości psychologicznych jednostki - zarówno tych adaptacyjnych jak i nieadaptacyjnych,

• określenie funkcjonowania mechanizmów psychicznych u człowieka,

• wyjaśnienie problemów w funkcjonowaniu konkretnej jednostki,

• prognozowaniu skutków zachowań u danej jednostki,

• podawaniu propozycji modyfikowania dysfunkcyjnych mechanizmów czy zachowań u człowieka.

Diagnostyka psychologiczna diagnosty, która wykonywana jest w różnych celach praktycznych może różnić się między sobą, a zależy to przede wszystkim od tego co chcemy diagnozować, u kogo chcemy to diagnozować oraz w jaki sposób chcemy to zrobić. Dobór technik diagnostycznych do danego przypadku wymaga wiedzy i kompetencji, nie tylko z zakresu funkcjonowania psychicznego człowieka oraz znajomości zaburzeń czy dolegliwości psychicznych ale również z zakresu psychometrii (nauki o pomiarze psychologicznym).

Diagnozowanie więc wymaga odpowiednich umiejętności popartych doświadczeniem, ponieważ jest bardzo złożonym badaniem - angażuje zarówno wiedzę teoretyczną jak i praktyczną. 

Warto o tym pamiętać zwłaszcza w przypadku gdy próbujemy diagnozować sami siebie lub kogoś nam bliskiego bazując jedynie na niepełnych informacjach i wycinku wiedzy najczęściej pozyskanej z mało rzetelnych stron internetowych. Co ważne nawet diagnoza postawiona przez psychologa nie jest uznawana za jedyną i słuszną “prawdę obiektywną” o osobie badanej. Jest to jedynie określenie danego stanu rzeczy, wskazanie modelu funkcjonowania u określonej osoby w danym obszarze, a więc dana diagnoza może być jedną z możliwych. 

Diagnostyka psychologiczna dokonywana jest przez psychologów pracujących w:
 

• szkołach; przedszkolach

• sądach, 

• poradniach zdrowia, 

• poradniach psychologiczno-pedagogicznych

• ośrodkach penitencjarnych, 

• wojsku, 

• firmach, 

• korporacjach, 

• organizacjach pomocowych 

• oraz innych instytucjach.

Celem diagnozy psychologicznej jest przede wszystkim określenie problemu. Dodatkowo postawienie diagnozy pozwala również na zdobycie wszystkich potrzebnych informacji, które umożliwiają szczegółowy opis danego przypadku, a więc opisuje wszystkie zjawiska, mechanizmy, przyczyny oraz ich wzajemne relacje i oddziaływanie między sobą. Kolejną cechą diagnozy psychologicznej jest wskazanie i określenie przeszłego oraz teraźniejszego sposobu funkcjonowania pacjenta. 

Funkcje diagnozowania 

Diagnoza psychologiczna posiada swoje funkcje albo inaczej pozwala, a raczej powinna odpowiedzieć na 4 bardzo ważne pytania:
 

• „jak jest?”,

• „dlaczego właśnie tak jest?”,

• „dlaczego będzie tak, a nie inaczej?”,

• „co zrobić aby osiągnąć pożądany stan?”

Techniki i narzędzia stosowane w diagnozie psychologicznej
 

Wśród metod i konkretnych technik  stosowanych w procesie diagnozowania psychologowie mają do wyboru:
 

• obserwacje,

• wywiad/ rozmowę psychologiczną,

• testy psychologiczne,

• eksperymenty psychologiczne.

Rodzaje diagnozy psychologicznej 

Diagnoza psychologiczna definicja tego pojęcia w ujęciu psychologii pozwala wyróżnić dwa wymiary w jakich mogą występować rodzaje diagnozy psychologicznej. 

Pierwszy podział różnicuje diagnozę na ogólną i szczegółową. Ten podział w zależności od danego przypadku pozwala na określenie ogólnego stanu zdrowia psychicznego u osoby, ze wskazaniem wielu możliwych zaburzeń czy też dolegliwości. 

Kolejny podział pozwala na wyróżnienie 3 rodzajów diagnozy psychologicznej, które różnią się pod względem ich celu oraz użyteczności. Wymienić możemy takie rodzaje diagnozy psychologicznej jak :

• diagnoza różnicowa - stosowania jest najczęściej przez psychologów klinicznych i polega na zidentyfikowaniu jakie objawy występują u danej osoby, a także porównanie ich z klasyfikacją problemów i zaburzeń psychicznych np. DSM-5 czy ICD-10(11),
   

• diagnoza funkcjonalna - pozwala na określenie funkcjonowania osoby w danych aspektach i obszarach życia; często używana jest również przy określaniu funkcjonowania u dzieci w różnych sferach rozwoju, stosuje się ją w badaniu profilu psychoedukacyjnego,
   

• diagnoza społeczna - pozwala na określenie funkcjonowania danej grupy czy społeczności oraz odpowiedzi na pytanie jak funkcjonuje konkretna społeczność oraz dlaczego właśnie tak, a nie inaczej

Diagnoza psychologiczna przykłady

W zależności od tego co chcemy diagnozować możemy wymienić kilka przykładów w zakresie obszarów diagnozowania.
Przykładowa diagnoza psychologiczna może zawierać:

• diagnozę osobowości,

• diagnozę zachowania,

• diagnozę funkcji poznawczych,

• diagnozę stanu emocjonalnego,

• diagnozę inteligencji,

• diagnozę rozwoju.

Końcowych etapem procesu diagnozowania jest formułowanie określonych wniosków oraz wystawienie opinii czy orzeczenia dotyczące stanu psychicznego danej osoby. 

Diagnoza psychologiczna online
 

W przypadku, gdy odbywana jest  konsultacja psychologiczna online możliwa jest również diagnoza psychologiczna online, która również może być przeprowadzona w rzetelny sposób, a kontakt za pomocą Internetu wcale nie będzie w niczym utrudniał.  Wiele osób podróżując obecnie po całym świecie coraz częściej korzysta z psychoterapii online diagnoza psychologiczna więc w takiej formie jest często prowadzonym procesem.

 

Właściwie dobrani specjaliści prowadzą diagnozę online w oparciu o odpowiednie standardy,  dlatego też nie ma czego się obawiać w zakresie ich wiedzy i kompetencji. Pełnowartościowa diagnoza psychologiczna online powinna przede wszystkim opierać się na odpowiednich kryteriach stosowanych w psychologii takich jak DSM-5 czy ICD-10(11). 

Diagnoza psychologiczna dorosłych

Diagnoza psychologiczna dorośli - w przypadku osób dorosłych możliwy jest większy wachlarz możliwości, jak chociażby wykorzystane w badaniu testy psychologiczne. Wiele z dostępnych testów jest często skierowanych do osób, które ukończyły 18 rok życia.

 

Konsultacja psychologiczna dorośli - w przypadku osób dorosłych, po kilku spotkaniach online diagnoza psychologiczna może być możliwa do określenia, to z kolei pozwala na zastosowanie interwencji jaką jest kompleksowa terapia online.  

Diagnoza psychologiczna dzieci
 

Diagnoza psychologiczna przeprowadzana wśród dzieci najczęściej ma na celu diagnozowanie poziomu rozwoju w danych aspektach czy obszarach funkcjonowania; diagnozowanie zaburzeń zachowania czy zaburzeń psychicznych występujących u dzieci i młodzieży jak np.: zaburzenia więzi, zaburzenia rozwoju, zaburzenia opozycyjno-buntownicze czy zaburzenia ze spektrum autyzmu. 

Diagnoza psychologiczna dziecka online jest również procesem możliwym do rzetelnego przeprowadzenia. Specjaliści prowadzą diagnozę online przede wszystkim na podstawie swojego doświadczenia w zakresie psychoterapii dzieci i młodzieży, a także zgodnie ze standardami obowiązującymi w psychologii.   

Literatura

Strelau, J., Doliński, D., Psychologia akademicka. Podręcznik akademicki, tom2. , Wydawnictwo GWP, Gdańsk 2020