Psychoterapia ericksonowska - założenia i możliwości

Czym charakteryzuje się terapia ericksonowska i jakie znaczenie ma w psychoterapii ?

Dowiedz się jakie są podstawowe zalety i wady terapii ericksonowskiej.

Ponadto poruszamy kwestię narzędzi terapeutycznych w terapii ericksonowskiej, a także zwracamy uwagę na jej kluczowe filary i początki w psychoterapii.
 

Na czym polega terapia ericksonowska?
 

Terapia ericksonowska, znana jest również jako terapia hipnotyczna lub terapia krótkoterminowa. Ta niezwykła terapia koncentruje się na rozwiązaniu problemów pacjenta poprzez zastosowanie różnorodnych metod leczenia, technik i strategii terapeutycznych. 

Czym dokładnie jest terapia ericksonowska oraz jakie ma psychoterapia ericksonowska założenia? Podstawowe założenie terapii ericksonowskiej to indywidualne podejście do każdego klienta / pacjenta z uwzględnieniem jego unikalnych potrzeb i zasobów. Ważnym elementem terapii ericksonowskiej jest wykorzystanie siły podświadomości klienta i wspieranie go w odnalezieniu wewnętrznych rozwiązań problemów.
 

W terapii ericksonowskiej pozytywne intencje pacjenta są kluczowe, ponieważ terapeuta pracuje z nimi, aby wspierać  i prowadzić proces terapeutyczny w kierunku pozytywnych zmian i rozwoju. Warto podkreślić, że ten rodzaj psychoterapii jest skomplikowanym i zaawansowanym podejściem terapeutycznym, które wymaga specjalistycznych umiejętności i odpowiedniego wykształcenia w postaci podyplomowej szkoły psychoterapii.  

Skąd wzięła się terapia ericksonowska?
 

Psychoterapia ericksonowska została nazwana na cześć Miltona H. Ericksona, amerykańskiego psychiatry i psychoterapeuty, który był jednym z pionierów w dziedzinie hipnozy terapeutycznej. Erickson pracował i rozwijał swoje techniki terapeutyczne głównie w latach 50. i 60. XX wieku.

 

Techniki i filozofia terapeutyczna Ericksona miały znaczny wpływ na rozwój różnych podejść terapeutycznych, takich jak terapia krótkoterminowa, terapia rodzinna i terapia skoncentrowana na rozwiązaniach. Dzięki wykorzystaniu podwalin teoretycznych nauki Ericksona, obecnie podejście ericksonowskie jest szeroko stosowane i rozwijane przez licznych terapeutów na całym świecie.
 

Główne założenia terapii ericksonowskiej
 

Psychoterapia ericksonowska założenia ma następujące :

• indywidualność i kontekst - terapia ericksonowska skierowana jest na indywidualne predyspozycje klienta. Uznaje ona, że każdy człowiek jest unikalny i ma swoje własne zasoby, a także możliwości do rozwiązania problemów. Terapeuta bierze pod uwagę doświadczenia, kontekst życiowy i wartości klienta / pacjenta, aby dostosować techniki terapeutyczne do indywidualnych potrzeb,
   

• siła podświadomości - terapeuci ericksonowscy wspierają klienta w odkrywaniu i wykorzystywaniu wewnętrznej intuicji, aby osiągnąć pozytywne zmiany,
   

• zmienność i elastyczność - terapia ericksonowska zakłada, że zmiana jest nieodłącznym elementem życia i terapii. W podejściu ericksonowskim terapeuta jest elastyczny i dostosowuje techniki terapeutyczne do indywidualnych potrzeb i sytuacji klienta,
   

• wpływ języka i komunikacji - podejście ericksonowskie uznaje, że język i komunikacja mają silny wpływ na nasze myśli, emocje i zachowania,
   

• współpraca i partnerstwo - terapia ericksonowska zakłada, że terapeuta i pacjent działają jako partnerzy w procesie terapeutycznym. Rola psychoterapeuty polega na wspieraniu pacjenta, współpracy z nim tak, by angażować go aktywnie w proces terapii. W terapii ericksonowskiej pacjent ponosi odpowiedzialność za własny rozwój i zmianę, przy wsparciu terapeuty, który pełni rolę przewodnika,
   

• kreatywność i eksperymentowanie -  podejście ericksonowskie jest kreatywne i eksperymentalne. Terapeuta poszukuje różnych technik i strategii, próbuje nowych technik, aby znaleźć efektywne rozwiązania dla pacjenta.

Terapia Miltona Ericksona a problemy człowieka
 

Terapia Miltona Ericksona może być stosowana w różnorodnych problemach i wyzwaniach życiowych, zarówno o charakterze psychologicznym, jak i fizycznym.
 

Terapia Ericksona może być stosowana w obszarze takich problemach jak:

• rodzaje zaburzeń lękowych przykładowo fobie, ataki paniki czy zaburzenie lęku uogólnionego,

• depresja,

• zaburzenia odżywiania takie jak anoreksja, bulimia czy kompulsywne objadanie się,

• problemy związane z uzależnieniami przykładowo alkoholizm, narkomania czy uzależnienie od hazardu,

• problemy związane z relacjami takie jak problemy małżeńskie, trudności w komunikacji czy konflikty rodzinne, kryzysy w związku,

• zarządzanie stresem w różnych sferach życia, takich jak praca, relacje czy problemy zdrowotne,

• rozwój osobisty, samodoskonalenie,

• problemy związane z przewlekłym bólem takie jak ból migrenowy, ból pleców czy ból neuropatyczny,

• trauma i zaburzenia stresu pourazowego,

• problemy związane z fobią społeczną.
   

Narzędzia wykorzystywane w terapii

W terapii ericksonowskiej terapeuta wykorzystuje różnorodne narzędzia i techniki terapeutyczne, aby wspierać klienta w osiąganiu zamierzonych celów terapeutycznych. 

Narzędzia wykorzystywane w terapii ericksonowskiej:

1. hipnoza terapeutyczna -  hipnoza jest jednym z głównych narzędzi terapii ericksonowskiej. Terapeuta wykorzystuje techniki hipnotyczne, takie jak sugestie, metaforyczne historie, dyrektywy terapeutyczne, aby pobudzić podświadomość klienta i wpływać na jego myśli, uczucia i zachowania,
    

2. metafory i anegdoty - terapeuta ericksonowski często używa metafor i anegdot, które mają na celu inspirowanie klienta do odkrywania nowych perspektyw, rozwiązywania problemów i zmiany zachowań. Metafory mogą być opowieściami, które mają symboliczne znaczenie i pomagają w lepszym zrozumieniu i przetwarzaniu własnych doświadczeń,
    

3. zmiana perspektywy - w podejściu ericksonowskim terapeuta może pomóc pacjentowi w zmianie perspektywy na problem, aby zobaczyć go z nowej, bardziej konstruktywnej lub kreatywnej strony i zachęcić go do nowych pomysłów i rozwiązań,
    

4. skoncentrowane na rozwiązaniach pytania - terapeuta ericksonowski często zadaje pytania skoncentrowane na rozwiązaniach, które skupiają uwagę klienta na poszukiwaniu pozytywnych rozwiązań i zasobów,
    

5. zadania domowe - w nurcie ericksonowskim terapeuta może przypisać klientowi zadania do wykonania poza sesją terapeutyczną by wzmocnić proces terapeutyczny i umożliwić pacjentowi praktykowanie nowych umiejętności, eksperymentowanie z nowymi zachowaniami lub refleksję nad własnymi doświadczeniami.
    

6. utrata równowagi i paradoksy - terapeuta ericksonowski może celowo wprowadzać w stan dezorientacji lub paradoksu w celu ożywienia procesu terapeutycznego, by prowokować zmianę i pobudzać kreatywne myślenie klienta.

Terapia ericksonowska - kiedy można uznać, że skończyła się sukcesem?

Terapia Ericksona może być uznana za zakończoną, gdy pacjent osiąga zamierzone cele terapeutyczne i doświadcza pozytywnych zmian w swoim życiu. 

Jeśli klient / pacjent zgłasza znaczną redukcję objawów, takich jak lęki, depresja, fobie czy problemy emocjonalne, można to uznać za sukces terapii. Pacjent może odczuwać większą równowagę i lepsze funkcjonowanie w codziennym życiu. Dodatkowo, jeśli z powodzeniem wprowadza zmiany w swoich zachowaniach, które były przedmiotem terapii, to jest to również oznaką sukcesu. Takie zmiany mogą to być zdrowsze nawyki żywieniowe, lepsze umiejętności komunikacyjne czy efektywne strategie radzenia sobie z trudnościami i stresem.
 

Co ważne warto również podjąć kilka kroków, aby utrwalić efekty terapii ericksonowskiej. W tym celu można stosować techniki relaksacyjne, wizualizację czy afirmację. Pomocne będzie również regularne przypominanie sobie osiągniętych postępów i zmian przy pomocy prowadzenia dziennika, w którym zapisuje się różne refleksje na temat swoich doświadczeń. By wzmocnić efekty terapeutyczne w terapii ericksonowskiej można również skorzystać z sesji podtrzymujących.

Wady i zalety terapii ericksonowskiej

Zalety terapii ericksonowskiej:

• indywidualne podejście - terapia Ericksona kładzie nacisk na indywidualność jednostki i dostosowuje się do jej unikalnych potrzeb, celów i stylu komunikacji,
   

• elastyczność i kreatywność - jest znana z niekonwencjonalnego podejścia i wykorzystywania kreatywnych technik terapeutycznych,
   

• terapia ericksonowska skierowana jest na zasoby, umiejętności i możliwości,
   

• zastosowanie technik hipnoterapeutycznych może być to skuteczne w redukcji lęku, stresu,  zmianie nawyków czy przetwarzaniu traumy.

Wady terapii ericksonowskiej:

• wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia - niedostatecznie wyszkolony terapeuta może nieefektywnie stosować techniki Ericksona lub niezamierzenie wyrządzić klientowi szkodę. Warto wybrać specjalistę z doświadczeniem i uprawnieniami do prowadzenia terapii w nurcie terapii ericksonowskiej,
   

• brak jednoznacznych ram terapeutycznych - terapia Ericksona jest elastyczna i niekonwencjonalna, co może prowadzić do braku jednoznacznych ram terapeutycznych, a to może być dla niektórych jej wadą,
   

• zastosowanie technik hipnoterapeutycznych - chociaż techniki hipnoterapeutyczne są często wykorzystywane w terapii Ericksona, nie wszystkie osoby mogą być odpowiednie do pracy z hipnozą. Niektóre osoby mogą mieć obawy lub opory wobec hipnozy, a niektóre stany psychiczne lub schorzenia mogą wykluczać jej stosowanie,
   

• złożoność procesu terapeutycznego - terapia w nurcie ericksonowskim może być bardziej złożona i czasochłonna niż niektóre inne formy terapii.

Podsumowanie
 

Terapia ericksonowska jest nastawiona na człowieka, na jego możliwości i potencjał. Jest bardzo twórcza, kreatywna i innowacyjna. Nie ma sztywnych reguł i schematów, jej techniki są dostosowane do danej osoby i ukierunkowane na dany problem. Dlatego jeśli szukasz terapii, która będzie szyta na miarę twoich potrzeb, terapia ericksonowska będzie dla ciebie idealnym wyborem.

Literatura

Haley, J. (1995). Niezwykła terapia: techniki terapeutyczne Miltona H. Ericksona: strategiczna terapia krótkoterminowa. Gdańskie Wydaw. Psychologiczne,
Klajs, K., & Lipman, L. (2011). Terapia Ericksonowska,[w:] L. Grzesiuk, H. Suszek (red.). Psychoterapia. Szkoły i metody. Podręcznik akademicki,
Haley, J. (2018). Niezwykła terapia Miltona H. Ericksona.