Mizofonia

Co to jest mizofonia? Definicja
 

Większość z nas pewnie zastanawia się mizofonia co to ? Nazwa mizofonia oznacza w skrócie nadwrażliwość na dźwięki, a nawet wstręt czy awersję. Bardzo często sami jesteśmy wrażliwi na irytujące dźwięki, jednak czy to wystarczy, aby kwalifikować problem w aspekcie mizofonii.
 

Warto szczegółowo zaprezentować czym jest mizofonia, jakie są jej przyczyny, w jaki sposób się objawia, a także czy powinno się ją leczyć.
 

Co to jest mizofonia ?
 

Mizofonia pierwszy raz została zdefiniowana w 2002 roku przez Pawła Jastreboffa. Był to efekt prowadzonych badań wśród osób podejmujących leczenie szumów usznych. Wyodrębniono we wspomnianym badaniu pewną liczbę osób, które przejawiały symptomy nie odbiegające od pozostałych.

Mizofonia to zaburzenie, które statystycznie występuje rzadko, jednak wynika to przede wszystkim z trudności diagnostycznych, a także konieczności dalszych badań nad problemem. Ponadto warto podkreślić, że mizofonia nie została obecnie nadal opublikowana w psychiatrycznych klasyfikacjach chorób DSM i ICD. Wynika to z tego, że wciąż zbyt mało o niej wiadomo. 
 

Mizofonia i jej objawy

Poznaliśmy już odpowiedź na pytanie co to jest mizofonia? Teraz warto wskazać na aspekt  mizofonia objawy.  Oprócz wrażliwości na nieprzyjemne dźwięki to jakie inne objawy mizofonii wpływają na codzienne funkcjonowanie osoby z mizofonią?

Przede wszystkich do takich istotnych objawów mizofonii, które znacząco obniżają jakość życia zalicza się :
 

• agresja fizyczna lub werbalna,

• złość, niepokój,

• lęk, 

• wycofanie i izolacja,

• ucisk w klatce piersiowej,

• objawy z ciała, napięcie mięśniowe,

• duszności,

• ataki paniki,

• nadciśnienie.

Jak wygląda mizofonia? Przykładowo w efekcie na dany, specyficzny dźwięk pojawia się impulsywna awersyjna reakcja somatyczna, a następnie występuje irytacja, która może przekształcać się w złość, czy agresję. W konsekwencji osoba z mizofonią zaczyna unikać sytuacji, w której może być narażona na określony dźwięk i wycofuje się z wielu wydarzeń społecznych. 

Bardzo często taka reakcja w mizofonii powiązana jest z odruchem somatycznym takim jak : 

• pobudzenie, 

• uczucie ciepła, 

• napięcie mięśni, 

• uczucie duszności, 

• ucisk w klatce piersiowej.  

To właśnie występowanie tych odruchów somatycznych w reakcji na dźwięki bardzo często staje się wyznacznikiem w jej identyfikacji i diagnozie. 

Mizofonia staje się z czasem coraz bardziej uciążliwa, może nawet skutkować występowaniem ataków paniki czy zachowaniami autodestrukcyjnymi. Ponadto z czasem jej trwania może nie tylko generować silniejsze objawy, ale także poszerzać się o kolejne nieprzyjemne dźwięki. 

Nadwrażliwość słuchowa to z kolei nieprzyjemne doznanie w uszach, które pojawia się w wyniku głośnych dźwięków. Warto zaznaczyć, że nadwrażliwość słuchowa to nie jest to samo co mizofonia, z kolei określana jest jako hiperakuzja. Hiperakuzja w skrajnych przypadkach może powodować nawet silny ból, a jej przyczyny powiązane są z układem nerwowym. Chociaż objawy i skutki hiperakuzji słuchowej są zbliżone do mizofonii to nie należy mylić tych zaburzeń.

Jakie są przyczyny mizofonii?
 

Prezentując objawy warto zwrócić również uwagę w kierunku przyczyn mizofonii. Skąd bierze się awersja na tak nietypowe dźwięki, która bardzo mocno utrudnia codzienne, satysfakcjonujące funkcjonowanie społeczne. 

Chociaż badania potwierdzają, że mizofonia dotyczy osób, które posiadają zaburzenia czynności słuchowych mózgu w obszarze odbioru dźwięków to cały czas trwają dalsze badania nad jej przyczynami. Poznanie bowiem konkretnych przyczyn mizofonii znacząco wpłynie na diagnozę i leczenie mizofonii.

Ryzyko pojawienia się mizofonii wzrasta również wśród osób cierpiących na takie zaburzenia jak :

• zaburzenia lękowe,

• PTSD - zespół stresu pourazowego,

• autyzm,

• migreny,

• zapalenie opon mózgowych,

• szumy uszne,

• urazy głowy,

• zespół Williamsa.
  
   

Rodzaje dźwięków, które mogą drażnić chorego
 

Na ogół osoba z mizofonią negatywnie reaguje na dźwięki wydawane przez osoby z jej najbliższego otoczenia i co istotne są to dźwięki, na które znaczna większość populacji nie zwraca uwagi, bowiem są dla nich dźwięki neutralne.


Nieprzyjemne dźwięki dla osoby z mizofonią można dzielić na takie rodzaje jak:
 

• dźwięki powiązane z oddychaniem,

• dźwięki związane ze spożywaniem jedzenia,

• dźwięki zwierząt,

• dźwięki wydawane przez dziecko,

• dźwięki związane z codziennym funkcjonowaniem np. pisanie na klawiaturze.

Przykładowo do grup takich irytujących dźwięków dla osoby borykającej się z mizofonią zalicza się:

• kapanie wody,
• pociąganie nosem,
• tykanie zegara,
• odgłos pisania,
• płacz dziecka,
• dźwięk jedzenia, mlaskanie,
• przełykanie,
• chrapanie,
• stukanie długopisem,
• kichanie, ziewanie,
• dźwięk oddychania,
• miauczenie kota,itp.

Są to specyficzne grupy dźwięków, które wyzwalają u osoby z mizofonią niepokojące emocje i doświadczenia takie jak zaburzenia lękowe, irytację, złość, obrzydzenie czy uczucie utraty kontroli.
 

Ciężko nam pewnie to zrozumieć ? Więc wyobraź sobie jak może czuć się osoba z mizofonią. Wystarczy wrócić pamięcią do dźwięku, który nas irytuje przykładowo drapanie paznokciem po tablicy czy drapanie nożem stolnicy do ciasta. Osoba z mizofonią czuje się bardzo podobnie, tyle, że znacznie gorzej. Jej zaburzenie pojawia się przy codziennych i naturalnie występujących dźwiękach oraz bardzo często się pogłębia, a nawet stopniowo powiększa repertuar dźwięków wywołujących nieprzyjemne objawy i emocje. 

Diagnozowanie mizofonii
 

Po zaprezentowanej charakterystyce selective sound sensitivity syndrome można spodziewać się trudności dotyczących diagnozy mizofonii. W pierwszej kolejności trzeba podkreślić, że do diagnozy nie został zbudowany żaden mizofonia test, bowiem możliwy kwestionariusz do diagnozy mizofonii nie został ostatecznie opublikowany.
 

Przykładowo taki mizofonia test zaprojektowany przez Schrodera i jego zespół to Amsterdam Misophonia Scale (A-MISO-S). Jednak skala A-MISO-S jest adaptacją testu służącego do mierzenia zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych.
 

W obszarze testów na mizofonię wymienia się również Kwestionariusz Misophonia Questionnaire – MQ, który wskazuje na nasilenie mizofonii i opiera się na trzech skalach badania takich jak :

• skala Emocji i Zachowań,

• skala Objawów Mizofonii,

• skala Nasilenia Mizofonii.

Jedno jest pewne, diagnoza mizofonii nie należy do łatwego procesu i przede wszystkim wymaga kompleksowych, dalszych badań w obszarze procedury diagnostycznej. Wiele sugeruje, że mizofonia z czasem zacznie występować częściej, a jej głębsze poznanie znacząco wpłynie na proces diagnozy i leczenia mizofonii. 

Jak można leczyć mizofonię?

Pewnie zastanawiasz się jak wygląda mizofonia leczenie i przede wszystkim jak sobie radzić z jej uciążliwymi objawami w życiu codziennym ? Tak samo jak jest w przypadku diagnozy mizofonii tak samo leczenie mizofonii nie należy do procesów najprostszych. Odpowiada za te trudności przede wszystkim niski poziom wiedzy na temat mizofonii, a także trudności diagnostyczne.
 

Mizofonia jak leczyć ? - czy jedynym rozwiązaniem jest izolacja i unikanie nieprzyjemnych dźwięków w celu zmniejszenia symptomów i dyskomfortu? Zdecydowanie warto walczyć o postawienie właściwej diagnozy, a następnie dążyć do niwelowania przykrych objawów mizofonii i jest już na to realna szansa.
 

Ponadto w leczeniu mizofonii zastosowanie znajduje terapia poznawczo-behawioralna, terapia ekspozycyjna czy różne techniki relaksacyjne. Warto zaznaczyć, że leki nie są w stanie wiele pomóc w leczeniu mizofonii i psychoterapia będzie miała dużo lepsze, skuteczniejsze zastosowanie. Pierwszym krokiem w podjęciu psychoterapii, która jest w stanie osiągnąć oczekiwany efekt w leczeniu jest wsparcie najbliższych i zrozumienie mizofonika. Na równi kluczowe w leczeniu mizofonii  jest zaangażowanie jego samego i systematyczność spotkań z psychologiem w ramach prowadzonej terapii mizofonii.
 

Psychoterapia w mizofonii przede wszystkim daje szansę zrozumienia zaburzenia i umożliwia uzyskanie umiejętności radzenia sobie z emocjami, które są wyzwalane przez nieprzyjemne dla mizofonika dźwięki. W odpowiednio ukierunkowanej psychoterapii istnieje szansa na stopniowe eliminowanie objawów mizofonii i wypracowanie odpowiednich metod, które wpływają pozytywnie na efekty leczenia. Co ważne w leczeniu mizofonii przy pomocy psychoterapii istnieje możliwość nauki panowania i radzenia sobie z frustracją, agresją czy złością i wycofaniem społecznym.
 

Dlaczego tak ważne w leczeniu mizofonii jest zrozumienie i wsparcie rodziny ? Bowiem mizofonia jest rzadko występującym zaburzeniem, którego objawy bardzo często utożsamiane są przez otoczenie chorego jako przejaw jego wyobrażenia. Warto więc pamiętać, że takie zaburzenie jak mizofonia występuje i związane jest ze sporym cierpieniem osoby chorej. Tylko dobry psycholog i odpowiednio dobrana terapia są w stanie umożliwić powrót do satysfakcjonującego funkcjonowania.

Literatura

Siepsiak, M., & Dragan, W. (2019). Misophonia-a review of research results and theoretical concepts. Psychiatria Polska, 53(2), 447-458.
Starowicz, A., & Skupień, S. (2018). Mizofonia: neurobiologiczne korelaty, diagnostyka, aspekty społeczne–aktualny stan badań.