Erotomania

Czym jest erotomania - definicja
 

Erotomania bardzo często w dyskursie społecznym kojarzona jest z uzależnieniem od seksu. Jednak seksoholizm, a erotomania to zupełnie inne zaburzenia. Czym się różnią i jak objawia się erotomania ? Kim jest erotoman? Erotomania definiowana jest zamiennie jako syndrom de Clerambaulta, a zaproponowane nietypowe nazewnictwo wywodzi się od nazwiska psychiatry francuskiego, który w 1921 roku po raz pierwszy opisał pojęcie erotomanii.

 

Nie ma na to wpływu nawet fakt, że ten “ktoś” żyje obecnie w szczęśliwym związku, czy ma nawet swoją rodzinę. Erotoman jest tak silnie przekonany o miłości swojej ofiary, że jest w stanie wyobrazić sobie wszystko, aby usprawiedliwić to, co widzi. Przykładowo może uważać, że osoba będąca obiektem jego westchnień funkcjonuje w związku, bowiem jest szantażowana przez swojego partnera. Obsesja erotomana nie zanika nawet w przypadku braku zainteresowania ze strony ofiary jego urojeń, bowiem  nawet spojrzenie może być interpretowane w kategorii przejawów wielkiej miłości.


 

Co istotne w większości przypadków obiektem westchnień erotomana są osoby o wyższym statusie materialnym lub społecznym. Ponadto statystyki pokazują, że erotomania częściej dotyka kobiet, a obiektem ich obsesji są na ogół mężczyźni. Brzmi to jak pewnego rodzaju abstrakcja, jednak erotomania istnieje i staje się często powodem przestępczych czynów, a także zagraża zdrowiu psychicznemu ofiary, która zaczyna czuć się nękana i prześladowana. Co ciekawe erotoman to najczęściej człowiek, który w codziennym funkcjonowaniu na ogół zachowuje się naturalnie i logicznie, dlatego pojawia się wyzwanie w diagnostyce i leczeniu erotomanii. 

Objawy i diagnozowanie erotomanii

Erotomania jest zaburzeniem psychicznym, jednak występuje ona stosunkowo rzadko. Szacuje się, że erotomania pojawia się jako zaburzenie urojeniowe w 15 przypadkach na 100 tys. populacji rocznie, jednak wśród kobiet występuje ona trzykrotnie częściej niż u mężczyzn. Badania w zakresie etiologii nie są jednak wyczerpujące i pojawia się wiele wątpliwości w tym obszarze, które wymagają dalszych badań i analiz.
 

Erotomanię można podzielić na typ pierwotny i wtórny, przy czym warto zaznaczyć, iż erotomania pierwotna nie jest do końca zbadana, bowiem wymaga głębszego zrozumienia tego zaburzenia psychicznego i pogłębionych badań genetycznych oraz obserwacji w zakresie psychopatologii zaburzenia.
 

Pytanie jakie są objawy erotomanii i czy jest ona podobna do seksoholizmu? Chociaż potocznie między tymi określeniami stawia się często znak równości, to erotomania należy do zupełnie innego rodzaju zaburzeń. Seksoholizm to uzależnienie od seksu, które skutkuje tym, że osoba uzależniona wchodzi w kontakty seksualne wszędzie i z każdym, celem zaspokojenia potrzeb oraz osiągnięcia orgazmu. Erotoman to z kolei osoba, która może być nawet wycofana z życia seksualnego, często funkcjonuje jako samotny introwertyk zamkniętym w sobie, a jego urojenia dotyczącą na ogół miłości romantycznej.
 

Erotomania objawy ma zbliżone do zaburzeń urojeniowych, zaburzeń afektywnych czy schizofrenii i w tym kategoriach diagnostycznych należy ją ulokować. Erotomania bardzo często występuje jako pierwotne zaburzenie urojeniowe, jednak może także stanowić element schizofrenii.

 

Cechami charakterystycznymi dla erotomanii, tzw. objawami erotomanii są takie elementy jak:
 

• niespodziewany, nagły początek zaburzenia, który może pojawić się w każdym momencie życie,
   

• zaburzenia urojeniowe charakterystyczne są w obszarze kwestii związanych ze związkiem, czy miłością. Natomiast w innych aspektach życia erotoman najczęściej nie przejawia urojeń i zachowuje się racjonalnie,
   

• erotoman żyje w przekonaniu, że domniemany partner wykonał pierwszy krok i odwzajemnia uczucia, interpretuje jego gesty, zachowania jako przejaw miłości,
   

• ofiarą urojeń miłosnych erotomana najczęściej jest osoba o sporo wyższym statusie ekonomicznym lub społecznym, przykładowo wykładowca na uczelni, lekarz sprawujący opiekę medyczną, przełożony w pracy, 
   

• erotomania to zaburzenie urojeniowe, psychotyczne,
   

• erotomam ma urojenia i mocne przekonania o tym, że obiekt westchnień jest w nim zakochany,
   

• na erotomanię zazwyczaj cierpią kobiety, jednak pojawia się również wśród mężczyzn,
   

• nasilenie objawów urojeniowych zaczyna zagrażać obiektowi westchnień erotomana, bowiem ofiara zaczyna być nękana, otrzymuje niechcianą korespondencję, odbiera głuche telefonu i czuje się obserwowana.

Jeżeli zastanawiasz się czy Ty lub ktoś z Twojego otoczenia może być erotomanem to najlepiej skorzystać ze specjalistycznej diagnostyki u lekarza psychiatry czy psychologa. Erotomania test, który występuje w Internecie dotyczy błędnie określanej erotomanii ulokowanej w kategoriach uzależnień behawioralnych czyli w tym przypadku dotyczy uzależnienia od seksu. Nie można samodzielnie wykonać testu na erotomanię, bowiem zaburzenia urojeniowe wymagają obszernej wiedzy i kompleksowej diagnostyki w obszarze psychopatologii. Ponadto osoba, która cierpi na urojenia jest przekonana, że oddają one otaczającą ją rzeczywistość i zupełnie nie zdaje sobie sprawy z zagrożenia dla siebie i innych. 

 

Jakie są przyczyny erotomanii?
 

Erotomania przyczyny ma nie do końca zbadane, natomiast obecny rozwój psychopatologii daje szereg możliwości na głębsze poznanie przyczyn i kryteriów diagnostycznych erotomanii. Jednak warto przypomnieć, iż badania kliniczne wśród potwierdzonych diagnostyczne erotomanów pokazało, że jedną z istotnych przyczyn erotomanii są czynniki genetyczne i biologiczne.

Pojawiają się również hipotezy, że erotomania przyczyny ma związane z zaburzeniami osobowości takimi jak osobowość antyspołeczna, osobowość narcystyczna czy borderline. Wpływ na rozwój zaburzenia erotomanii mogą mieć również traumy z dzieciństwa, system wychowawczy w rodzinie erotomana czy nadużywanie różnych leków. Znaczące dla wystąpienia i rozwoju erotomanii są również zaburzenia neurologiczne. 

Jak leczyć erotomanię?

 

Ogólnie leczenie erotomana stanowi spore wyzwanie, bowiem sam chory zupełnie nie zdaje sobie sprawy z konieczności podjęcia specjalistycznego leczenia. Pomocne w rozpoczęciu leczenia mogą być osoby z otoczenia erotomana, które zauważają problem w błędnym postrzeganiu otaczającej go rzeczywistości w aspekcie miłości. Niebezpieczeństwem jest jednak to, że często erotoman jest osobą samotną, a bez wsparcia osób bliskich nie jest on w stanie dostrzec swojego problemu.

Jeżeli ofiara nie domyśla się, że jest obiektem urojonej miłości, a erotoman jest osobą samotną to istnieje duże prawdopodobieństwo, że erotoman nie zgłosi się do psychiatry celem specjalistycznego leczenia. Natomiast jak w większości zaburzeń zdrowia psychicznego, tak samo w przypadku erotomanii największa szansa na powodzenie leczenia jest na początkowym etapie choroby. Nieleczona erotomania przeradza się bowiem w obsesję, która pogrąża chorego i stanowi spore zagrożenie dla ofiary. To wszystko sprawia, że erotoman z czasem staje się agresywny, natarczywy a nawet zostaje stalkerem.

 

W większości farmakologiczne leczenie erotomanii opiera się na stosowaniu leków przeciwpsychotycznych, bowiem znacznie poprawiają one funkcjonowanie erotomana i wpływają na wyciszenie zaburzenia. Jednak tak jak w przypadku przyczyn erotomanii, tak samo w jej leczeniu zasadne jest dalsze prowadzenie badań klinicznych.

Natomiast w leczeniu erotomanii bardzo istotne jest podjęcie odpowiedniej psychoterapii. Psychoterapia online  wymaga zaangażowania ze strony erotomana, jest procesem długoterminowym, jednak może znacznie poprawić jego funkcjonowanie i pozwala osiągnąć widoczne, pozytywne rezultaty leczenia.


 

Czy psychoterapia może być sposobem radzenia sobie z erotomanią?

Oprócz wypracowania współpracy z erotomanem w kwestii systematycznego leczenia, ważna jest w leczeniu psychoterapia i psychoedukacja. Psychoterapia w przypadku erotomanii często jest skuteczna, jednak uwarunkowana jest czasem trwania i ciągłością spotkań z psychoterapeutą.

 

Bardzo często zaleca się również wsparcie psychologiczne dla osób bliskich erotomana, którzy są istotnym elementem wsparcia w leczeniu erotomanii. 

Literatura

Tomaszek, K. (2012). Stalker− psychologiczna charakterystyka sprawców przestępstw „uporczywego nękania”. Studia z Psychologii w KUL, 18, 135-156.

Cipriani, G., Logi, C., & Di Fiorino, A. (2012). A romantic delusion: de Clerambault's syndrome in dementia. Geriatrics & gerontology international, 12(3), 383-387.