Aktywność fizyczna a zdrowie psychiczne - co musisz wiedzieć?

Dlaczego aktywność fizyczna ma wpływ na zdrowie psychiczne ?

Jak nasz organizm reaguje na aktywność fizyczną ?

Wszystko o aktywności fizycznej i jej wpływie na zdrowie psychicznie w niniejszej publikacji. 

Aktywność fizyczna a umysł

Od wieków wiadomo, że uprawianie sportu przynosi szereg korzyści dla organizmu człowieka - badania potwierdzają, że jedną z nich jest wpływ aktywności fizycznej na zdrowie psychiczne. Ćwiczenia wywołują w nas euforię, zadowolenie oraz satysfakcję. Aktywność fizyczna wpływa doskonale na nasz mózg, dzięki temu, że podczas wysiłku rośnie tętno, wówczas organizm zaczyna pompować większe ilości tlenu do mózgu.
 

Aktywność fizyczna dba o zdrowie neuronów, zachowanie dobrych zdolności poznawczych, poprawia procesy myślowe oraz wykazuje działanie prewencyjne przed różnymi chorobami o podłożu psychicznym.

Emocje i samopoczucie a aktywność fizyczna

Uprawianie sportu to oczywista poprawa nastroju, bowiem już około 20 - 30 minut treningu powoduje uwolnienie endorfin, czyli hormonu szczęścia. Bardzo często nawet po intensywnym treningu czujemy się szczęśliwi, a zmęczenie (wydawać by się mogło mylnie) wręcz dodaje nam jeszcze nowej siły.

 

Zazwyczaj osoby, dla których aktywność fizyczna stanowi ważny aspekt życia przyciągają do siebie wiele sympatycznych ludzi, a ma to związek z ich bardzo dobrym samopoczuciem oraz z pozytywną energią. Treningi pobudzają mózg oraz gwarantują natychmiastową poprawę nastroju. Sport pomaga pozbyć się negatywnych emocji, frustracji czy złości.

Oczywiście aktywność fizyczna jest konieczna dla osób w każdym wieku, należy pamiętać, że dzieci potrzebują odpowiedniej, codziennej dawki ruchu szczególnie na świeżym powietrzu.

Ważnym obszarem analiz jest zagadnienie aktywność fizyczna a zdrowie dzieci. Jak potwierdzają badania to właśnie aktywność fizyczna wpływa bardzo dobrze na mózg, ale również dotlenia i odżywia wszystkie komórki ciała, stymuluje rozwój układu krążeniowo - oddechowego, czyli serca i płuc, kształtuje odpowiedni rozwój kości, mięśni i stawów.

Regularny wysiłek fizyczny dba również o zdrowie psychiczne - mental health, czyli o zdrowie neuronów pobudzając je do pracy, co przyczynia się do poprawy koncentracji, pamięci oraz zwiększa kreatywność i umiejętności społeczne. Oczywiście również możemy zaobserwować wpływ aktywności fizycznej u dzieci na:

• kształtowanie poczucia własnej wartości, 

• większą pewność siebie, 

• sport uczy dyscypliny, 

• uczy odpowiedzialności, 

• uczy wytrwałości,

• kontroluje emocje i poprawia nastrój.

Wpływ sportu na ciało

Aktywność fizyczna a zdrowie to również wzmocnienie układu kostno - stawowego, wzmocnieniu ulegają mięśnie, poprawia się sprawność ruchowa, siła, wytrzymałość oraz możemy wypracować sobie odpowiednią elastyczność ciała.

Wpływ aktywności fizycznej na zdrowie człowieka przede wszystkim:
 

• wykazuje działania prewencyjne w  powstawaniu wielu różnych chorób m.in. cukrzycy, nadwadze, osteoporozie, chorób układu krążenia oraz nowotworów,

• wspomaga zasypianie oraz dba o odpowiednią jakość snu poprzez wydłużenie fazy snu głębokiego,

• pomaga zachować równowagę psychiczną,

• doskonale redukuje poziom stresu oraz pomaga rozładować negatywne emocje,

• treningi pobudzają mózg oraz dotleniają całe ciało człowieka,

• gwarantuje poprawę nastroju - wraz z ćwiczeniem uwalniane są endorfiny oraz neuroprzekaźniki chroniące mózg, które powodują uczucie szczęścia i zadowolenia,

• kształtuje wartościowe cechy zarówno u dzieci jak i dorosłych - uczy odwagi, samodyscypliny, uczciwości, wytrwałości, cierpliwości oraz pomaga w budowaniu pewności siebie,

• pomaga w zachowaniu właściwej postawy ciała, rozbudowuje mięśnie, które utrzymują cały szkielet człowieka.

Należy mieć na uwadze, że zbyt ciężki trening może mieć również negatywne skutki m.in.:
 

• pogorszenie się odporności - przeciążone mięśnie potrzebują dużo więcej czasu aby się zregenerować, dlatego organizm w tym czasie może być bardziej poddatny na infekcje i przeziębienie,

• zaburzenia snu w tym bezsenność bardzo często towarzyszy osobom, które intensywnie trenują,

• masz mniej siły i energii w ciągu dnia, organizm daje sygnały, że potrzebuje więcej regeneracji,

• przestajesz widzieć rezultaty, ciągle przeglądasz się w lustrze, mogą pojawiać się zaburzenia o podłożu psychicznym, np. stany lękowe, dysmorfofobia czy nerwowość,

• mogą pojawiać się zaburzenia odżywiania, które jeszcze dodatkowo wyniszczają organizm.
   

Oczywiście ruch to zdrowie, jednak należy znać umiar oraz odpowiednio się zregenerować. Przecież odpoczynek również może być czynny, np. spacer, pływanie czy jazda na rowerze - gwarantowana poprawa samopoczucia oraz wiele korzyści dla zdrowia ciała i umysłu.

Analizując wpływ sportu na ciało warto wspomnieć jeszcze, że istnieje ocena aktywności fizycznej, inaczej PAL - jest to Współczynnik Aktywności Fizycznej, który służy do określenia poziomu codziennej aktywności fizycznej. Dzięki PAL jesteśmy w stanie wyliczyć zapotrzebowanie energetyczne, które jest nam niezbędne do wyliczenia odpowiedniej kaloryczności diety. Ocena aktywności fizycznej jest niezbędna aby dobrać odpowiedni trening, który będzie w stanie przynieść zadowalające efekty. Współczynnik PAL mieści się w granicach 1,2 - 2,0, istnieje kilka sposobów, które w łatwy sposób pomogą wyliczyć nam intensywność codziennej aktywności fizycznej.

Jak reaguje organizm podczas ćwiczeń?

Podczas aktywności fizycznej w organizmie zachodzi wiele zmian biochemicznych, a jedną z nich jest umiejętność regulowania temperatury ciała. Oczywiste jest, że organizm podczas intensywnego wysiłku nagrzewa się nawet do temperatury w granicach 38 -39 stC.  Wyższe temperatury ciała człowieka mogą być dla zdrowia niekorzystne, dlatego też organizm za wszelką cenę chce sobie z tym poradzić, w wyniku czego rozszerzają się naczynia krwionośne i następuje pocenie się - jest to bardzo skuteczny sposób, który pomaga zachować optymalną ciepłotę ciała.
 

Oczywiście do tego potrzebny jest sprawny układ oddechowy, płuca się rozszerzają oraz przyspieszają swoją pracę, dzięki czemu serce ma wystarczającą ilość tlenu do transportu. Oczywiście na sprawniejszej pracy układu krwionośnego zyskuje mózg. On również podczas aktywności fizycznej ma dużo pracy, to właśnie on steruje całym człowiekiem i dba o odpowiednią koordynację i motorykę. Również intensywne ćwiczenia wywołują zmiany w układzie pokarmowym, dlatego nie zaleca się jedzenia w trakcie treningu, aby go bardziej nie obciążyć.

Zmiana następuje również w pracy nerek, podczas wysiłku zostaje ograniczona produkcja moczu. Oczywiście podczas wysiłku dochodzi do zwiększonego zapotrzebowania na energię, dlatego dochodzi do spalania substratów energetycznych, dzięki temu mięśnie oraz narządy wewnętrzne mają stały dostęp do paliwa. 

Podsumowanie

Reasumując aktywność fizyczna niesie bardzo dużo korzyści nie tylko dla naszego ciała.. ale również dla zdrowia psychicznego. Zaleca się już od najmłodszych lat spędzać jak najwięcej czasu w ruchu aby dbać o sprawność, rozwój kości i mięśni. Sport również kształtuje charakter u dzieci oraz poprawia ich ogólne samopoczucie.
 

Już krótki spacer potrafi doskonale dotlenić cały organizm, może się wydarzyć, że wrócisz do swoich obowiązków z wieloma nowymi pomysłami. Każda aktywność fizyczna zalecana jest jako forma wsparcia w terapiach zaburzeń o podłożu psychicznych, między innymi w depresji, nerwicy czy zaburzeń lękowych. Warto pamiętać, że osoby aktywne są mniej narażone na wystąpienie u nich różnych chorób psychicznych.

 

Literatura

1. Drabik J. Aktywność fizyczna w treningu zdrowotnym osób dorosłych. Cz. 2. Gdańsk: AWF; 1996. 9 i 25

2. Jegier A, Stasiołek D. Skuteczna dawka aktywności ruchowej w prewencji pierwotnej chorób układu krążenia i promocji zdrowia. Med Sport. 2001; 5 (2): 109–118